Član
Poslije utvrđivanja istrošenosti cilindara (stepena habanja) koje se vrši na prijemnom odeljenju blokovi motora se pripremaju za obradu. Priprema se sastoji iz pranja i mehaničkog uklanjanja nečistoća sa bloka
Postoji mogućnost ispitivanja blokova koje se vrši na sličan način kao i ispitivanje glava motora. Ispitivanje se vrši u istim uslovima i na istoj mašini.
Klip motora vrši naizmjenično pravolinijsko kretanje unutar cilindra motora. Cilindarska površina vodi klip, prima normalnu silu klipa i prenosi toplotu. Ovo diktira potrebu za visokim kvalitetom površinske obrade. Znači cilindar bloka motora izložen je, pored velikog promjenljivog mehaničkog i termičkog opterećenja i znatnom habanju, kako pod dejstvom normalne sile koja pritiska plašt klipa uz cilindar, tako i zbog površinskog pritiska, usljed dejstva sopstvene elastične sile kojom klipni prstenovi naliježu na zid cilindra, zaptivajući radni prostor. Veličina i intenzitet habanja cilindara prije svega zavise od opterećenja motora, kvaliteta podmazivanja i materijala cilindra. Habanje je, po pravilu najveće u gornjoj oblasti cilindra, sa maksimumom na mestu položaja prvog klipnog prstena u spoljnoj mrtvoj tački, zbog rada u uslovima suhog trenja uz povišenu temperaturu. Zbog toga je, značaj kvalitetne i tačne obrade cilindara bloka motora u prvom planu.
Kod cilindarskih blokova kod kojih je to predviđeno i kod kojih je, imajući u vidu veličinu habanja to moguće, vrši se razbušivanje bloka na propisanu vrijednost (tzv. specijalu). Ova operacija vrši se razbušivanjem nožem za razbušivanje na vertikalnim bušilicama.
Kod onih blokova kod kojih je habanje toliko da više ne postoje propisane vrednosti prečnika na koje bi se mogli razbušiti, obavlja se ugradnja cilindarske košuljice, koja se, potom (već ugrađena u blok motora) razbušuje na odgovarajuću (najčešće standardnu vrijednost prečnika).
U upotrebi su dvije vrsta košuljica suhe cilindarske košuljice i mokre cilindarske košuljice. Suhe cilindarske košuljice se u cilindarski blok ubacuju presovanjem. Nakon toga, košuljica se dalje obrađuje zajedno sa blokom. Mokra košuljica se ugrađuje bez presa.
Nakon razbušivanja neophodna je završna obrada, radi postizanja što višeg kvaliteta površinske obrade. Traženi visoki kvalitet površinske obrade postiže se finom završnom obradom-honovanjem. Ovaj postupak obrade daje minimalnu hrapavost, ovalnost i koničnost obrađene površine.
Kod teških havarija motora može biti oštećeno ležište koljenastog vratila. U mašinskoj radionici obavlja se i razbušivanje ležišta koljenastog vratila. Ovim postupkom se nakon skraćivanja konzola ležište razbušuje na standardni prečnik.
Poslije razbušivanja bloka motora (bilo da se vrši sa ili bez ugradnje cililindarskih košuljica) potrbno je obaviti ravnanje bloka.
Poslije završene obrade slijede pranje i farbanje blokova motora
Završna kontrola obavlja poslednju provjeru prečnika cilindra.
A sada malo slikovito :icon_biggrin:
1. Pranje bloka prije obrade. Blok motora se pere još dva puta u toku procesa obrade.
2. Kontrola bloka prije obrade.
3. Kontrola istrošenosti klipova prije obrade radi određivanja tolerancija između klipova i stubline.
4. Razbušivanje bloka na odgovarajuću specijalu - razbušivanje za košuljicu.
5. Kontrola košuljica prije ugradnje u blok.
6. Ugradnja košuljica u blok motora
7. Nivelacija košuljica
8. Razbušivanje bloka
9. Ravnanje bloka motora kod blokova gde su ugrađene košuljice i kod dizel motora.
10. Kompijutersko honovanje
11. Plato honovanje
12. Honovanjem se cilindri dovode do kataloških mjera brusnim kamenjem kao i specijalnim pastama.
13. Trnovanje bloka kod motora koji su pretrpjeli teška zaribavanja i kod kojih je osa ležišta radilice deformisana.
14. Pranje i čišćenje uljnih magistrala bloka nakon obrade.
15. Izgled bloka nakon obrade, ofarbanog u fabričke boje.
Postoji mogućnost ispitivanja blokova koje se vrši na sličan način kao i ispitivanje glava motora. Ispitivanje se vrši u istim uslovima i na istoj mašini.
Klip motora vrši naizmjenično pravolinijsko kretanje unutar cilindra motora. Cilindarska površina vodi klip, prima normalnu silu klipa i prenosi toplotu. Ovo diktira potrebu za visokim kvalitetom površinske obrade. Znači cilindar bloka motora izložen je, pored velikog promjenljivog mehaničkog i termičkog opterećenja i znatnom habanju, kako pod dejstvom normalne sile koja pritiska plašt klipa uz cilindar, tako i zbog površinskog pritiska, usljed dejstva sopstvene elastične sile kojom klipni prstenovi naliježu na zid cilindra, zaptivajući radni prostor. Veličina i intenzitet habanja cilindara prije svega zavise od opterećenja motora, kvaliteta podmazivanja i materijala cilindra. Habanje je, po pravilu najveće u gornjoj oblasti cilindra, sa maksimumom na mestu položaja prvog klipnog prstena u spoljnoj mrtvoj tački, zbog rada u uslovima suhog trenja uz povišenu temperaturu. Zbog toga je, značaj kvalitetne i tačne obrade cilindara bloka motora u prvom planu.
Kod cilindarskih blokova kod kojih je to predviđeno i kod kojih je, imajući u vidu veličinu habanja to moguće, vrši se razbušivanje bloka na propisanu vrijednost (tzv. specijalu). Ova operacija vrši se razbušivanjem nožem za razbušivanje na vertikalnim bušilicama.
Kod onih blokova kod kojih je habanje toliko da više ne postoje propisane vrednosti prečnika na koje bi se mogli razbušiti, obavlja se ugradnja cilindarske košuljice, koja se, potom (već ugrađena u blok motora) razbušuje na odgovarajuću (najčešće standardnu vrijednost prečnika).
U upotrebi su dvije vrsta košuljica suhe cilindarske košuljice i mokre cilindarske košuljice. Suhe cilindarske košuljice se u cilindarski blok ubacuju presovanjem. Nakon toga, košuljica se dalje obrađuje zajedno sa blokom. Mokra košuljica se ugrađuje bez presa.
Nakon razbušivanja neophodna je završna obrada, radi postizanja što višeg kvaliteta površinske obrade. Traženi visoki kvalitet površinske obrade postiže se finom završnom obradom-honovanjem. Ovaj postupak obrade daje minimalnu hrapavost, ovalnost i koničnost obrađene površine.
Kod teških havarija motora može biti oštećeno ležište koljenastog vratila. U mašinskoj radionici obavlja se i razbušivanje ležišta koljenastog vratila. Ovim postupkom se nakon skraćivanja konzola ležište razbušuje na standardni prečnik.
Poslije razbušivanja bloka motora (bilo da se vrši sa ili bez ugradnje cililindarskih košuljica) potrbno je obaviti ravnanje bloka.
Poslije završene obrade slijede pranje i farbanje blokova motora
Završna kontrola obavlja poslednju provjeru prečnika cilindra.
A sada malo slikovito :icon_biggrin:
1. Pranje bloka prije obrade. Blok motora se pere još dva puta u toku procesa obrade.
2. Kontrola bloka prije obrade.
3. Kontrola istrošenosti klipova prije obrade radi određivanja tolerancija između klipova i stubline.
4. Razbušivanje bloka na odgovarajuću specijalu - razbušivanje za košuljicu.
5. Kontrola košuljica prije ugradnje u blok.
6. Ugradnja košuljica u blok motora
7. Nivelacija košuljica
8. Razbušivanje bloka
9. Ravnanje bloka motora kod blokova gde su ugrađene košuljice i kod dizel motora.
10. Kompijutersko honovanje
11. Plato honovanje
12. Honovanjem se cilindri dovode do kataloških mjera brusnim kamenjem kao i specijalnim pastama.
13. Trnovanje bloka kod motora koji su pretrpjeli teška zaribavanja i kod kojih je osa ležišta radilice deformisana.
14. Pranje i čišćenje uljnih magistrala bloka nakon obrade.
15. Izgled bloka nakon obrade, ofarbanog u fabričke boje.
