Član
Ulja za benzinske i dizel motore
SAE - Društvo Američkih automobilskih Inženjera.
Označavaju ulja po viskoznosti, takozvane SAE viskozitetne gradacije.
- Sa oznakom,,W'' predstavljaju monogradna ulja za zimske uslove rada.
SAE 10W, SAE 20W su definisane maksimalne vrijednosti viskoznosti i pumpatibilnost na niskim temperaturama i minimalna kinematska viskoznost na 100°C. Ova ulja moraju da obezbjede dovoljno nisku viskoznost na niskim temperaturama da bi se motor pokrenuo i da ulje krene u cirkulaciju nakon startovanja motora.
- Bez oznake ,,W'' su monogradna ulja za ljetnje uslove rada.
SAE 30, SAE 40, SAE 50 - definiše minimalnu i maksimalnu kinematsku viskoznost na 100°C i minimalnu viskoznost nakon smicanja na visokim temperaturama (150°C 106s-1).
- Kombinacijom dve viskozitetne gradacije dobijaju se multigradna ulja koja zadovoljavaju kako ljetnje tako zimske uslove rada.
SAE 15W 40, SAE 10W 40 definiše maksimalnu viskoznost i pumpatibilnost ulja prilijkom pokretanja motora na niskim temperaturama i maksimalnu i minimalnu kinematsku viskoznost na 100°C, kao i minimalnu viskoznost nakon smicanja na niskim temperaturama (150°C 106s-1).
API-Američki institut za naftu.
- API SX su ulja za četvorotaktne benzinske motore, koja se koriste u putničkim i lakim teretnim vozilima.
- API CX su ulja za visoko opterećene dizel motore komercijalnih vozila.
ACEA - Udruženje evropskih proizvođača automobila.
ACEA 2002 specifikacija koja važi od 01.02.2002.
- ACEA A-ulja za benzinske motore i putničke automobile.
- ACEA B-ulja za dizel motore u putničkim automobilima i lakim teretnim vozilima.
- ACEA E-ulja za dizel motore u teškim komercijalnim vozilima (kamionima, autobusima).
ACEA 2004. specifikacija, koja važi od 25.10.2004. Razlog uvođenja su zahtjevi EURO 4 koji se odnose na zahtjeve emisije izduvnih gasova.
- ACEA A/B-ulja za benzinske i dizel motore i putničkih i lako dostavnih vozila.
- ACEA C-ulja za benzinske i dizel motore u putničkim automobilima i lakim dostavnim vozilima sa filterom izduvnih gasova trostepenim katalizatorom.
- ACEA E-ulja za dizel motore u teškim teretnim vozilima.
ILSAC-specifikacija
Propisuje standarde za četvorotaktne benzinske motore, a odnosi se na multigradna ulja SAE 0W-X, SAE 5W-X, SAE 10W-X.
Globalne specifikacije
- GLOBAL DLD1, DLD 2, DLD 3.
Odnose se na motorna ulja za četvototaktne dizel motore koja se ugrađuju u putnička i laka dostavna vozila.
- GLOBAL DHD 1
Odnosi se na motorna ulja za četvorotaktne dizel motore koja se ugrađuju u teretna vozila.
Specifikacije - Proizvođački standardi.
VW, MB, OPEL, RENAULT, MAN, FORD, VOLVO, SCANIA i DAF, BMW i PORCHE, CUMMINS, GM, IVECO, MACK...
Ulja za benzinske dvotaktne motore
API i ASTM klasifikacije
API - TA (ASTM TSC-1) Za dvotaktne motore zapremine do 50cm3(mopedi, mali generatori, pumpe).Laki uslovi rada.
API –TB (ASTM TSC-2) Za dvotaktne motore zapremine do 250cm3(motorcikli, skuteri, motorne testere itd.). Srednji uslovi rada.
API –TC (ASTM TSC-3) Za motore preko 250cm3 (poljoprivredne mašine, putnička vozila Warburg, Trabant). Teški uslovi rada. Smanjuje naslage i lakove na klipu, sprečava slepljivanje klipnih prstenova.
API – TD (ASTM TSC-4) Za savremene, benzinske dvotaktne motore koji kao gorivo koriste bezolovni benzin; takođe, za vanbrodske motore koji odgovaraju NMMA TC-W. Teški uslovi rada.
JASO klasifikacija
JASO FA – Slična API TA.
JASO FB – Slična API TB i ISO-L-EGB
JASO FC – Ograničava sadržaj dima u izduvnom gasu (low smoke). Izdata 1994.
Slično ISO-L-EGC
GLOBAL klasifikacija
Global GB- Slična JASO FB.
Global GC- Slična JASO FC.
Global GD- Za teške uslove rada. Zahtev: vrlo malo dima u izduvnim gasovima.
Ulja za četvorotaktne motore motocikla
JASO MA specifikacija
JASO MA - ulje mora da zadovolji optimalno podmazivanje, da štiti od korozije, da štiti kvačilo od proklizavanja i da omogući malu emisiju dima u izduvnom gasu.
JASO MB - ulje za četvorotaktne motore motorcikla sa boljim performansama, statičkog i dinamičkog frikcionog indeksa.
2. Na šta treba obratiti pažnju prilikom izbora motornog ulja?
Prvo i osnovno je pogledati šta preporučuje proizvođač motornog vozila i tog se obavezno pridržavati.
3. Kako znati da treba zameniti ulje?
Obavezno se držati preporuke proizvođača motora.
4. Koje su prednosti sintetičkih u odnosu na ostala motorna ulja?
U odnosu na mineralna ulja, sintetička ulja imaju bolje osobine:
- visoka termička i oksidaciona stabilnost,
- dugotrajnija su u eksploataciji,
- visok indeks viskoziteta,
- dobre viskozno-temperaturne osobine,
- niska isparljivost, a samim tim i manja potrošnja
- nizak sadržaj koksa, stvara manje taloga u motoru pa motor ostaje čistiji i dugotrajniji.
5. Mogu li motorna ulja različitih proizvođača da se mješaju?
Zakonski, motorna ulja različitih proizvođača, iste viskozitetne gradacije i iste osnove (mineralna, polusintetička i sintetička) mogu da se mješaju.
6. Mogu li da posle korišćenja sintetičkog motornog ulja ponovo koristim mineralno?
Može, zašto da ne.
7. Može li doći do problema prilikom prelaska sa mineralnog na sintetičko motorno ulje?
Nije dozvoljeno medjusobno mešanje mineralnog i sintetičkog ulja.
8. Koje su prednosti korišćenja motora na gas?
Korišćenje motora na gas ekološki je opravdanije a i vožnja je ekonomičnija.
9. Da li FENIX motorna ulja smanjuju potrošnju goriva?
Sa primenom kvalitetnih ulja može se očekivati i mala ušteda u potrošnji goriva.
10. Da li sintetička maziva izazivaju curenje kod zaptivki?
Samo u slučaju ako sintetičke zaptivke nisu kompatibilne sa motornim uljem dolazi do curenja kod zaptivki, a sa zaptivkama od prirodnih materijala nema curenja.
11. Da li su sintetička motorna ulja sposobna da produže interval izmene?
Da, što se vidi iz njihovih osobina i prednosti nad motornim uljima mineralne osnove.
12. O čemu mora da se vodi računa prilikom uklanjanja maziva?
Mora se voditi računa o zaštiti životne sredine (da se izbegava zagadjivanje vode, vazduha i zemljišta).
Ulja rastvorljiva u vodi i emulgirajuća ulja moraju da se odvoje od vode, odnosno vodena faza mora da se neutrališe i tek onda da se ispušta u rečne i kanalizacione tokove. Uljna faza se deponuje na tačno odredjenim deponijama ili spaljuje u pećima na vrlo visokim temperaturama.
Čista ulja mogu da se regenerišu u rafinerijama koje imaju pogon za regeneraciju rabljenih ulja.
Masti moraju da se skladište na za to tačno odredjenim deponijama.
PITANJE: Koje motorno ulje je po Vama najbolje (brend npr.castrol, rapsol, shell itd
)?
SAE - Društvo Američkih automobilskih Inženjera.
Označavaju ulja po viskoznosti, takozvane SAE viskozitetne gradacije.
- Sa oznakom,,W'' predstavljaju monogradna ulja za zimske uslove rada.
SAE 10W, SAE 20W su definisane maksimalne vrijednosti viskoznosti i pumpatibilnost na niskim temperaturama i minimalna kinematska viskoznost na 100°C. Ova ulja moraju da obezbjede dovoljno nisku viskoznost na niskim temperaturama da bi se motor pokrenuo i da ulje krene u cirkulaciju nakon startovanja motora.
- Bez oznake ,,W'' su monogradna ulja za ljetnje uslove rada.
SAE 30, SAE 40, SAE 50 - definiše minimalnu i maksimalnu kinematsku viskoznost na 100°C i minimalnu viskoznost nakon smicanja na visokim temperaturama (150°C 106s-1).
- Kombinacijom dve viskozitetne gradacije dobijaju se multigradna ulja koja zadovoljavaju kako ljetnje tako zimske uslove rada.
SAE 15W 40, SAE 10W 40 definiše maksimalnu viskoznost i pumpatibilnost ulja prilijkom pokretanja motora na niskim temperaturama i maksimalnu i minimalnu kinematsku viskoznost na 100°C, kao i minimalnu viskoznost nakon smicanja na niskim temperaturama (150°C 106s-1).
API-Američki institut za naftu.
- API SX su ulja za četvorotaktne benzinske motore, koja se koriste u putničkim i lakim teretnim vozilima.
- API CX su ulja za visoko opterećene dizel motore komercijalnih vozila.
ACEA - Udruženje evropskih proizvođača automobila.
ACEA 2002 specifikacija koja važi od 01.02.2002.
- ACEA A-ulja za benzinske motore i putničke automobile.
- ACEA B-ulja za dizel motore u putničkim automobilima i lakim teretnim vozilima.
- ACEA E-ulja za dizel motore u teškim komercijalnim vozilima (kamionima, autobusima).
ACEA 2004. specifikacija, koja važi od 25.10.2004. Razlog uvođenja su zahtjevi EURO 4 koji se odnose na zahtjeve emisije izduvnih gasova.
- ACEA A/B-ulja za benzinske i dizel motore i putničkih i lako dostavnih vozila.
- ACEA C-ulja za benzinske i dizel motore u putničkim automobilima i lakim dostavnim vozilima sa filterom izduvnih gasova trostepenim katalizatorom.
- ACEA E-ulja za dizel motore u teškim teretnim vozilima.
ILSAC-specifikacija
Propisuje standarde za četvorotaktne benzinske motore, a odnosi se na multigradna ulja SAE 0W-X, SAE 5W-X, SAE 10W-X.
Globalne specifikacije
- GLOBAL DLD1, DLD 2, DLD 3.
Odnose se na motorna ulja za četvototaktne dizel motore koja se ugrađuju u putnička i laka dostavna vozila.
- GLOBAL DHD 1
Odnosi se na motorna ulja za četvorotaktne dizel motore koja se ugrađuju u teretna vozila.
Specifikacije - Proizvođački standardi.
VW, MB, OPEL, RENAULT, MAN, FORD, VOLVO, SCANIA i DAF, BMW i PORCHE, CUMMINS, GM, IVECO, MACK...
Ulja za benzinske dvotaktne motore
API i ASTM klasifikacije
API - TA (ASTM TSC-1) Za dvotaktne motore zapremine do 50cm3(mopedi, mali generatori, pumpe).Laki uslovi rada.
API –TB (ASTM TSC-2) Za dvotaktne motore zapremine do 250cm3(motorcikli, skuteri, motorne testere itd.). Srednji uslovi rada.
API –TC (ASTM TSC-3) Za motore preko 250cm3 (poljoprivredne mašine, putnička vozila Warburg, Trabant). Teški uslovi rada. Smanjuje naslage i lakove na klipu, sprečava slepljivanje klipnih prstenova.
API – TD (ASTM TSC-4) Za savremene, benzinske dvotaktne motore koji kao gorivo koriste bezolovni benzin; takođe, za vanbrodske motore koji odgovaraju NMMA TC-W. Teški uslovi rada.
JASO klasifikacija
JASO FA – Slična API TA.
JASO FB – Slična API TB i ISO-L-EGB
JASO FC – Ograničava sadržaj dima u izduvnom gasu (low smoke). Izdata 1994.
Slično ISO-L-EGC
GLOBAL klasifikacija
Global GB- Slična JASO FB.
Global GC- Slična JASO FC.
Global GD- Za teške uslove rada. Zahtev: vrlo malo dima u izduvnim gasovima.
Ulja za četvorotaktne motore motocikla
JASO MA specifikacija
JASO MA - ulje mora da zadovolji optimalno podmazivanje, da štiti od korozije, da štiti kvačilo od proklizavanja i da omogući malu emisiju dima u izduvnom gasu.
JASO MB - ulje za četvorotaktne motore motorcikla sa boljim performansama, statičkog i dinamičkog frikcionog indeksa.
2. Na šta treba obratiti pažnju prilikom izbora motornog ulja?
Prvo i osnovno je pogledati šta preporučuje proizvođač motornog vozila i tog se obavezno pridržavati.
3. Kako znati da treba zameniti ulje?
Obavezno se držati preporuke proizvođača motora.
4. Koje su prednosti sintetičkih u odnosu na ostala motorna ulja?
U odnosu na mineralna ulja, sintetička ulja imaju bolje osobine:
- visoka termička i oksidaciona stabilnost,
- dugotrajnija su u eksploataciji,
- visok indeks viskoziteta,
- dobre viskozno-temperaturne osobine,
- niska isparljivost, a samim tim i manja potrošnja
- nizak sadržaj koksa, stvara manje taloga u motoru pa motor ostaje čistiji i dugotrajniji.
5. Mogu li motorna ulja različitih proizvođača da se mješaju?
Zakonski, motorna ulja različitih proizvođača, iste viskozitetne gradacije i iste osnove (mineralna, polusintetička i sintetička) mogu da se mješaju.
6. Mogu li da posle korišćenja sintetičkog motornog ulja ponovo koristim mineralno?
Može, zašto da ne.
7. Može li doći do problema prilikom prelaska sa mineralnog na sintetičko motorno ulje?
Nije dozvoljeno medjusobno mešanje mineralnog i sintetičkog ulja.
8. Koje su prednosti korišćenja motora na gas?
Korišćenje motora na gas ekološki je opravdanije a i vožnja je ekonomičnija.
9. Da li FENIX motorna ulja smanjuju potrošnju goriva?
Sa primenom kvalitetnih ulja može se očekivati i mala ušteda u potrošnji goriva.
10. Da li sintetička maziva izazivaju curenje kod zaptivki?
Samo u slučaju ako sintetičke zaptivke nisu kompatibilne sa motornim uljem dolazi do curenja kod zaptivki, a sa zaptivkama od prirodnih materijala nema curenja.
11. Da li su sintetička motorna ulja sposobna da produže interval izmene?
Da, što se vidi iz njihovih osobina i prednosti nad motornim uljima mineralne osnove.
12. O čemu mora da se vodi računa prilikom uklanjanja maziva?
Mora se voditi računa o zaštiti životne sredine (da se izbegava zagadjivanje vode, vazduha i zemljišta).
Ulja rastvorljiva u vodi i emulgirajuća ulja moraju da se odvoje od vode, odnosno vodena faza mora da se neutrališe i tek onda da se ispušta u rečne i kanalizacione tokove. Uljna faza se deponuje na tačno odredjenim deponijama ili spaljuje u pećima na vrlo visokim temperaturama.
Čista ulja mogu da se regenerišu u rafinerijama koje imaju pogon za regeneraciju rabljenih ulja.
Masti moraju da se skladište na za to tačno odredjenim deponijama.
PITANJE: Koje motorno ulje je po Vama najbolje (brend npr.castrol, rapsol, shell itd
)?
